แม้ว่าแบรนด์แฟชั่นยังมีท่าทีลับ ๆ ล่อ ๆ ว่าจะใช้กัญชง และกัญชาเป็นจุดขายได้หรือไม่ แต่แบรนด์ต่าง ๆ ก็เริ่มพูดถึงพืชชนิดกันมากขึ้นอย่าง Seeker แบรนด์เสื้อผ้าใยกัญชงสไตล์สปอร์ตแวร์ก็ไปอยู่บนร่างขวัญใจเอเจนซี่อย่าง Billie Eilish หรือ Jacquemus ก็ใช้กัญชงผสมคอตตอนทำเสื้อผ้า Nike ‘Hemp’ คือส่วนหนึ่งของแผน Move to Zero การเดินทางสู่การปล่อยก๊าซคาร์บอน และสร้างขยะเป็นศูนย์
ว่าแต่ผ้า Hemp คืออะไร?
ส่วนประกอบของผ้า Hemp หรือเส้นใยที่ได้มาจาก ‘กัญชง’ นั่นเอง เส้นใยของผ้ามีความแข็งแรงทนทานกว่าฝ้าย ดูดซับความชื้นได้ดีกว่าไนลอน และให้ความอบอุ่นมากกว่าลินิน ทนต่อรังสี UV ผ้าใยกัญชงเป็นผ้าที่สวมใส่สบายเพราะมีความยืดหยุ่น ระบายความชื้นได้ดี เราจึงนำมาเป็นส่วนประกอบของรองเท้าหลายแบรนด์
Nike แบรนด์เจ้าของโลโก้สวูชในตำนาน กับสนีกเกอร์สายสเก็ตบอร์ดอย่าง Nike SB ซึ่งเป็นไลน์รองเท้าที่มักจะให้ความสำคัญกับคอนเซ็ปต์ต่าง ๆ ที่นำมาใช้ในงานออกแบบ เพราะตั้งแต่รองเท้าไลน์นี้เริ่มวางจำหน่ายในปี 2002 Nike SB มีโปรเจกต์การร่วมงานพิเศษกับแบรนด์หรือศิลปินต่าง ๆ อยู่ตลอดเวลา วันเฉลิมฉลองเทศกาลต่าง ๆ ทั่วโลกก็เป็นหนึ่งในคอนเซ็ปต์ที่ Nike SB มักจะหยิบยกมาใช้เล่าอยู่เรื่อย ๆ ไล่ตั้งแต่ St. Patrick’s Day, Cinco de Mayo, Dia de los Muertos, Thanksgiving หรือแม้แต่ Christmas ซึ่งที่เราจะพูดถึงอีกหนึ่งเทศกาลที่ Nike SB นำมาขบถ และใช้เป็นแคมเปญในการทำการตลาดก็คือ วันที่ 20 เมษายน (4/20) ซึ่งถูกกำหนดให้เป็นวันกัญชาโลกของทุกปีนั่นเอง
วันกัญชาโลก (ซึ่งต่อไปนี้เราจะใช้เลข ‘420’ ในการพูดถึงวันดังกล่าว) มีจุดเริ่มต้นมาจากปี 1970 โดยกลุ่มวัยรุ่นในแคลิฟอร์เนียที่เรียกตัวเองว่า The Waldos ในแต่ละวันพวกเขาจะนัดมานั่งสูบกัญชากันช่วงบ่ายเวลา 4:20 และด้วยการขยายตัวของสังคมผู้สูบกัญชาในแคลิฟอร์เนียนี่เอง ทำให้เรื่องราวนี้ถูกแพร่กระจายออกไปจนมีการกำหนดให้วันที่ 20 เดือน 4 ของทุกปีเป็น “วันกัญชาโลก” เมื่อเวลาผ่านไปก็ได้รับความสนใจมากขึ้นอย่างต่อเนื่องจนมีการจัดงานเทศกาล คอนเสิร์ต หรือนำเรื่องราวไปใช้ในการทำเพลงหรือภาพยนต์กันมากขึ้นเรื่อย ๆ (ในประเทศไทยก็ตื่นรู้กับวันดังกล่าวนี้มากขึ้น ตั้งแต่มีกฎหมายปลดล็อกกัญชาเพื่อใช้ในการรักษา)
ปี 2004 คือจุดเริ่มต้นของการที่ Nike SB นำเรื่องราวที่มีความเกี่ยวข้องกับ 420 มาใช้ในการออกแบบรองเท้า ซึ่งรองเท้าที่ออกวางจำหน่ายในครั้งนั้นมีชื่อเรียกกันว่า “Hemp Pack” โดยเป็นรองเท้าที่มีการนำวัสดุเส้นใย Hemp มาใช้กับรองเท้า Nike SB Dunk Low มีด้วยกันทั้งหมด 3 สี คือ Mahogany Red, Bonsai Green และ Cascade Blue
ซึ่งในอีกหลายปีต่อมา Nike ก็ยังคงเล่นแคมเปญที่ได้มาจากกัญชา หรือเส้นใยกัญชงอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าในยุคกล่องน้ำเงิน และสีฟ้าน้ำทะเลของ Nike SB จะไม่ใช่ยุครุ่งเรืองเหมือนก่อน แต่ทุกครั้งที่ 420 Dunks หรือแม้แต่ซีรีส์อื่น ๆ ในแบรนด์สวูช ทั้งซีรีส์ Blazer (ครึ่งข้อ) Mid 77 Hemp สีขาว (ในรูปปกข้างบนน่ะแหละ) ออกวางจำหน่ายมันก็แทบจะขายหมดในทันทีเสมอ
การรีเซลล์รองเท้านั้นอาจจะไม่ใช้สิ่งผิดกฏหมาย แต่กระแสความนิยมของ Nike SB ทำให้เกิดข้อถกเถียงระหว่างนักสเก็ตที่มักจะทำลายรองเท้าไปกับการสวมใส่ใช้งานจริง และเหล่า Sneakerhead ที่ต้องการเก็บรักษามันไว้ราวกับเป็นงานศิลปะชั้นสูง แต่การมาถึงของ 420 Dunks ทำให้สิ่งเหล่านั้นเปลี่ยนไป ในขณะที่อุตสาหกรรมกัญชาถูกกฏหมายของสหรัฐอเมริกาเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากร้านขายยาใน LA ไปสู่เมือง Detroit จึงทำให้เริ่มมีการออกผลิตภัณฑ์แบบจำกัดจำนวนเหมือนเช่นรองเท้าผ้าใบออกมาบ้างเหมือนกัน
ในประเทศไทยมีคนกล่าวว่า “กัญชงยังถูกตีตราว่าผิดกฎหมาย” (ซึ่งเป็นมายาคติ ไม่ใช่ข้อเท็จจริง) แต่สินค้าผลิตภัณฑ์จากกัญชงที่หลายแบรนด์ส่งออกไปในตลาดโลกนั้นขายได้ไม่เคยเหลือ และไม่เคยถูกต่อราคา แม้ราคาจะแพงยิ่งกว่า มีการยกข้อมูลจากศูนย์วิจัยกรุงศรีฯ ที่ประมาณการการเติบโตของธุรกิจกัญชงอยู่ที่ประมาณ 126 เปอร์เซ็นต์ต่อปี คาดว่าในปี 2027 มูลค่าตลาดสิ่งทอเครื่องนุ่งห่มจากกัญชงจะแตะหลักหมื่นล้านบาท
เห็นมั้ยว่าไม่ต้องไฮ ก็ไฮป์ได้ แล้วทำไมไม่รีบทำให้มันถูกต้อง ๆ ไปเสียทีล่ะพ่อคุณ!
