หากใครที่เคยได้ยินการจัดดอกไม้สไตล์มินิมอลของญี่ปุ่น ที่ถูกนำมาผสมผสานให้เข้ากับปรัชญาต่างๆ เพื่อให้เกิดเป็นความสัมพันธ์ของพื้นที่ รูปทรง เส้นสาย สีสันกับตัวดอกไม้อย่าง Ikebana ที่สอนให้เรารู้จักถึงการจัดวางที่สวยงาม และการนำเอาตัวตนของเราไปสานสัมพันธ์กับความเป็นธรรมชาติ
ในครั้งนี้เราอยากบอกว่า สิ่งที่กำลังจะได้เห็นคือขั้วตรงข้ามที่สุด เพราะสไตล์ที่เรากำลังจะพูดถึงนี้ ไม่ได้คำนึงถึงอะไรเยอะแยะแบบนั้น เพียงหยิบจับเอาสิ่งที่อยู่รอบตัวที่ช่างแตกต่างกัน ให้มาอยู่ด้วยกัน และเรากำลังเรียกสไตล์สุดสนุกนี้ว่า ‘FREAKEBANA’
Freakebana หรือที่เรานิยามภาษาไทยให้ว่า การจัดดอก(ไม้)ประหลาด เป็นคำที่ถูกบัญญัติขึ้นโดย Stella Bugbee Editor-in-Chief ของนิตยสาร The Cut ที่ไปพบเจอกับการจัดดอกไม้แสนประหลาดนี้จากสถานที่ต่างๆใน Manhattan ก่อนที่จะเริ่มสังเกตุว่ามีหลากหลายศิลปินที่หยิบนำเอาความContrast เหล่านี้มาไว้อยู่ด้วยกัน โดยเธอได้นิยามเอาไว้ว่า Freakebana (อ่านว่า ฟรีค-เก-บา-นา) คือการศิลปะแห่งการจัดวางดอกไม้ที่ยังคงยึดหลักของอิเคบานะอยู่ แต่เป็นการจัดวางโดยใช้หลัก Whatever-the-hell หรืออะไรก็ได้ที่ไม่เข้ากัน แต่ไม่ใช่ว่ามันคือการหยิบเอาสิ่งของมาวางกองๆกันเท่านั้น มันคือการศึกษาถึงความไร้เดียงสา ความสนุกสนาน การค้นหาวัสดุใหม่ๆที่อาจสร้างฟอร์ม เส้นสาย และสีสันให้กับความเป็นธรรมชาตินี้ เพื่อสร้างความประหลาดและน่าตื่นเต้นให้กับชิ้นงานมากขึ้น
ความสวยงามของ Freakebana ไม่ได้อยู่ที่เพียงตัวดอกไม้อย่างเดียว แต่มันคือการสร้างจินตนาการใหม่ๆ ให้กับผู้ที่ได้รับชมถึงความเป็นไปได้ของวัสดุรอบตัวที่สามารถปรับเปลี่ยนมาเป็นองค์ประกอบของดอกไม้ได้อย่างไม่จำกัด ฉีกกฏของคำว่าดอกไม้ต้องอยู่ในแจกันออกไป กลายเป็นความสวยงามอย่างประหลาด (Mundane Beautiful) รวมถึงความสนุกสนานในการค้นหาวัสดุและการจับคู่ของผู้จัดมากขึ้น
สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นในสไตล์ของ Freakebana คือการเฉลิมฉลองสิ่งที่ตรงกันข้ามกับความอุดมสมบูรณ์ ซึ่งแตกต่างจากความสวยงามทั่วไปในเวลาที่เรามองดอกไม้ เมื่อเรามองเห็นภาพเหล่านั้น ย่อมทำให้เกิดการตั้งคำถามถึงวัสดุต่างๆ รวมถึงคำถามเชิงแนวคิด ที่ไม่จำเป็นต้องมีที่ดินหลายเอเคอร์หรือเงินในกระเป๋า แค่เต็มใจที่จะเห็นศักยภาพของผลผลิตที่ซ้ำซากจำเจ ดอกไม้ กัญชา และเศษซากอื่นๆ ที่ผสมปนเปกันจนดูเหมือนตั้งใจ และอาจถึงกับสวยงามด้วยซ้ำ
Photo Courtesy : Annette Masterman, Lauren Bamford, Bobby Doherty, Tiffany & Co, Stella Bugbee, Sur by Arpa.Kittitorn